Hiện tượng chưa có lời giải: Cả đàn ong đang bay đột nhiên rớt xuống lộp bộp khi mất điện
Điều kỳ lạ gì có thể xảy ra sau khi bạn tắt điện phòng? Không phải bóng ma chui ra từ gầm giường hay nụ cười sáng quắc của anh da đen. Đó là những con ong rơi lộp bộp xuống đất. Tuần vừa rồi, người dùng mạng xã hội Twitter đã được một phen ngỡ ngàng khi chứng kiến hiện tượng kỳ lạ này.
Được chia sẻ bởi Hamish Symington, một nhà nghiên cứu thực vật thụ phấn tại Đại học Cambridge, video những con ong đang bay đột nhiên đứng khựng lại và rơi lộp bộp xuống đất đã nhận được hơn 1,4 triệu lượt xem và hơn 8.000 lượt retweet.
Trong số hơn 1.000 lượt bình luận, câu hỏi chung mà tất cả mọi người đặt ra là tại sao những con ong lại rơi xuống như vậy?
Thành thật mà nói, bản thân Symington là một nhà khoa học cũng không có câu trả lời chắc chắn cho hiện tượng này. Một số giả thuyết vui vẻ đã được đưa ra, ví dụ như những con ong chạy bằng năng lượng Mặt Trời, và điện tắt khiến chúng đột nhiên cạn năng lượng.
Những người có trí tưởng tượng phong phú khác nghĩ rằng có mánh khóe nào đó sau màn “ảo thuật” này. Liệu những con ong có bị gắn kim loại và rồi Symington đã tắt điện cùng lúc bật chiếc nam châm điện khổng lồ bên dưới? Hay chiếc lồng đã bị bơm thuốc diệt côn trùng và những con ong đã ngã xuống để hoàn thành đoạn video quảng cáo?
Giữa những giả thuyết hài hước đó, một người dùng Reddit có vẻ như đã tìm được câu trả lời nghiêm túc hơn. Anh chàng này nói rằng những con ong có một cơ chế “khóa điều hướng”.
Trong tự nhiên, khi thời tiết thay đổi đột ngột chẳng hạn như có một cơn gió lớn hoặc lốc xoáy, những con ong thường sử dụng cơ chế hạ cánh khẩn cấp này để rơi xuống đất nhanh nhất có thể.
Bởi nếu chúng vẫn ở trên không trung, gió có thể cuốn chúng đi tới một địa điểm không xác định cách tổ hàng chục km. Những con ong dù sống sót sau trận bão cũng khó có thể tìm được đường về.
“Cơ chế khóa điều hướng sẽ giúp chúng rơi xuống mặt đất, giữ bị trí hiện tại cho tới khi điều kiện thời tiết được cải thiện, lớp mây mù tan đi và ánh sáng chiếu trở lại một cách rõ ràng”, người dùng Reddit cho biết.
Điều này cũng có thể liên quan đến cách ong sử dụng vị trí của Mặt Trời để điều hướng trở lại tổ. Quan sát trong tự nhiên cho thấy ngay sau khi Mặt Trời lặn xuống và ánh sáng biến mất, những con ong ngay lập tức ngừng di chuyển.
Tuy nhiên, thực tế cũng cho thấy có một số loài ong nhiệt đới đã thích nghi được với bóng tối để bay và kiếm ăn vào ban đêm – khoảng thời gian chúng ít bị cạnh tranh bởi các loài thụ phấn khác.
Liệu ong có thể nhìn thấy trong bóng tối hay không phụ thuộc vào cách chúng ta định nghĩa “ban đêm” và “bóng tối” là gì? Trong khi một số loài động vật có thể nhìn thấy vào ban đêm vì chúng có mắt thích nghi với ánh sáng yếu, bóng tối hoàn toàn là một phạm trù khác, trong đó mô tả một không gian hoàn toàn không có ánh sáng.
Một giả thuyết nữa về thí nghiệm Symington thực hiện đó là những con ong đang phản ứng với kẻ săn mồi. Ánh sáng biến mất có thể tượng trưng cho sự xuất hiện đột của cái bóng kẻ săn mồi lớn. Do đó, những con ong đã sử dụng cơ chế hạ cánh khẩn cấp để tìm đường lẩn trốn dưới tán rừng hoặc mặt đất, nơi chúng ít bị lộ diện so với trên không trung.
Nhưng dù thế nào đi chăng nữa, hiện tượng những con ong rớt khỏi không trung trong bóng tối cũng rất đáng để nghiên cứu. Symington đang nuôi những con ong để tìm hiểu quá trình thụ phấn của chúng cho thực vật. Anh viết: “Một trong những tiếng động vui nhộn nhất mà tôi biết đến đó là âm thanh của một trăm con ong rơi khỏi bầu trời khi tôi tắt đèn trong phòng nuôi ong”.
Và nếu bạn ngạc nhiên vì phát hiện ra loài ong bay đêm, hay những con ong rớt khỏi không trung khi điện tắt, bạn cũng nên biết rằng một số loài ong bây giờ đã tiến hóa để ăn thịt. Đúng là trong tự nhiên không có gì là không thể xảy ra.