Trả lời Zing, Julia Farr, người từng làm đào tạo trẻ ở học viện bóng đá Borussia Dortmund, đánh giá những bất lợi và khó khăn của tuyển nữ Việt Nam là tình trạng chung ở Đức hay các quốc gia phát triển khác trên thế giới.

Tuy nhiên, trong bóng đá nữ, nỗ lực và tinh thần thi đấu của các cô gái có thể giúp họ vượt qua nhiều rào cản. Tấm vé dự World Cup 2023 là bước ngoặt lịch sử với tuyển nữ Việt Nam, và có thể mở ra nhiều cột mốc tự hào khác cho nền bóng đá.

World Cup là sân chơi hoàn toàn khác

– Tấm vé dự World Cup 2023 mang đến niềm vui cho bóng đá Việt Nam, nhưng cũng tạo ra thách thức. Bài học từ tuyển Thái Lan năm 2019 là ví dụ, khi thua tuyển Mỹ tới 0-13 ở giải đấu tại Pháp. Tuyển Việt Nam cần làm gì để tránh những trận thua kiểu như vậy tại World Cup 2023?

– Đầu tiên, tôi xin chúc mừng các cô gái Việt Nam. Họ đã tạo ra kỳ tích cho nền bóng đá nước nhà. Lúc này, tôi cho rằng các tuyển thủ nữ Việt Nam nên giữ đôi chân của mình trên mặt đất. Các nữ cầu thủ Việt Nam hãy tận hưởng tấm vé dự World Cup, nhưng cũng cần bình tĩnh để nhìn nhận thực tế.

World Cup sẽ là một trải nghiệm quý giá với tuyển nữ Việt Nam. Nếu tiếp tục tập trung và nỗ lực, họ có thể tạo ra bất ngờ trước các đối thủ. Sự chuẩn bị tốt của những người làm bóng đá nữ cũng là nhân tố quan trọng để tuyển Việt Nam có cơ hội tạo ra cú sốc ở World Cup 2023. Tính bất ngờ luôn là một phần của bóng đá. Chúng ta từng chứng kiến nhiều đội tuyển làm nên kỳ tích trong quá khứ.

Tất nhiên, chúng ta đều đồng ý với nhau rằng các đối thủ của tuyển nữ Việt Nam ở World Cup 2023 sẽ ở một đẳng cấp khác so với các đội tại Asian Cup 2022. Nhiều cầu thủ trong số đó đến từ các nền bóng đá chuyên nghiệp, họ được trả lương toàn thời gian để chơi bóng.

Tôi biết Thái Lan có tham vọng rất lớn trong bóng đá (nam lẫn nữ). Họ đầu tư rất nhiều. Song, World Cup là sân chơi hoàn toàn khác. Ở đó, kinh nghiệm và chuyên môn của cầu thủ có thể quyết định tất cả. Với tuyển nữ Việt Nam, họ nên cố gắng tận dụng việc dự World Cup, để lấy đó làm kinh nghiệm. Và trong tương lai, tôi nghĩ các cầu thủ hãy còn tiến bộ hơn.

– Nhưng như vậy, sẽ mất nhiều thời gian để bóng đá nữ Việt Nam bắt kịp những quốc gia mạnh khác?

– Để nâng cao chất lượng của bóng đá nữ, giải vô địch quốc gia là nền tảng quan trọng nhất. Một giải VĐQG trong nước mạnh sẽ giúp các cầu thủ ở đội tuyển quốc gia được cạnh tranh ở đẳng cấp cao, cũng như tích lũy kinh nghiệm thi đấu. Điều này sẽ mất thời gian.

Bóng đá nữ Việt Nam đã tạo nên kỳ tích. Song, chúng ta cần nhìn nhận thực tế rằng các nữ cầu thủ còn một chặng đường dài để phát triển hay bắt kịp nam giới. Sức hút về mặt tài trợ, khán giả hay sự chú ý của công chúng dành cho bóng đá nữ chưa thể bằng bóng đá nam. Những người làm bóng đá nữ còn nhiều việc phải làm để có thể thay đổi thực trạng đó.

Trên thế giới, theo quan sát của tôi, dường như chỉ mỗi Tây Ban Nha làm tốt việc quảng bá hình ảnh của bóng đá nữ. Ví dụ, trong các trận đấu của đội nữ Barcelona, vé đều được bán sạch. Đó là mơ ước của nhiều nền bóng đá trên thế giới.

Bóng đá nữ ở đâu cũng khó khăn

– Đức là một trong những quốc gia có đội tuyển nữ mạnh hàng đầu thế giới. Vậy đâu là công thức bí mật để gặt hái được thành công?

– Theo trải nghiệm và quan sát của tôi, các nữ cầu thủ ở Đức có khát khao và niềm đam mê chơi bóng đá không khác gì nam giới. Nếu bạn nhìn vào quá khứ, ngay cả ở giai đoạn đầu của nền bóng đá nữ nước Đức, khi các cô gái không có thu nhập từ việc thi đấu, họ vẫn ra sân với đầy sự say mê.

Qua thời gian, bóng đá nữ Đức bắt đầu nhận được sự tôn trọng và ủng hộ của cả đất nước. Điều đó cho thấy nỗ lực và tình yêu bóng đá của các cô gái được đền đáp. Hiện tại, giải VĐQG Đức (Frauen-Bundesliga) là giải đấu dành cho nữ mạnh hàng đầu ở châu Âu. Sự phát triển của giải quốc nội giúp tuyển nữ Đức phát triển rất nhiều. Ở mùa giải 2021/22, có tới 12 đội tham dự giải nữ Bundesliga. Trong số đó xuất hiện nhiều đội bóng mạnh và nó tạo ra tính cạnh tranh cho giải đấu.

– Cô có thể chia sẻ đôi chút về công tác đào tạo trẻ của bóng đá nữ Đức?

– Công tác đào tạo trẻ của bóng đá nữ Đức có nhiều điều thú vị. Nhiều HLV sẵn sàng để các bé gái tranh tài với những cậu bé lâu nhất có thể (ở độ tuổi nhất định – PV). Điều này giúp nâng cao trình độ của bóng đá nữ Đức.

Ở lứa tuổi nhỏ, sự khác biệt về trình độ kỹ thuật cơ bản trong luyện tập giữa nam và nữ không hề lớn. Đó là lý do nhiều HLV hay lò đào tạo trẻ ở Đức sẵn sàng để nam và nữ tập luyện hay thi đấu chung với nhau, đến khi nào sự khác biệt về mặt thể chất quá lớn.

– Cầu thủ nữ ở Đức liệu có gặp những khó khăn trong việc phát triển sự nghiệp?

– Đầu tiên, hãy nói về bài toán tiền bạc. Ở khía cạnh tài trợ hay kinh doanh, tất nhiên bóng đá nữ vẫn có sự khác biệt lớn so với bóng đá nam. Ngay cả ở cấp độ ĐTQG như World Cup hay Euro, sự chênh lệch về tiền bản quyền truyền hình hay giá trị các gói hợp đồng tài trợ vẫn rất lớn. Chúng ta không thể phủ nhận điều đó. Bóng đá nữ không thể so với nam trên phương diện thu hút khán giả.

Tại Đức, đa số cầu thủ chơi ở giải nữ Bundesliga phải đi học thêm ngoài giờ tập luyện. Thu nhập họ nhận từ bóng đá chưa thật sự đủ tốt để các nữ cầu thủ có thể tập trung hoàn toàn cho sự nghiệp trên sân cỏ. Vài ngôi sao hàng đầu của tuyển nữ Đức có thể nhận những con số (tiền bạc – PV) hấp dẫn nhờ các bản hợp đồng tài trợ. Điều đó giúp nền tảng tài chính của họ tốt hơn đồng nghiệp khác.

Nhưng không phải cầu thủ nữ nào của Đức cũng may mắn như vậy. Nhiều người phải vừa đá bóng đồng thời làm thêm công việc khác. Mức lương cho các cầu thủ nữ ở quốc gia của tôi chỉ đủ khi họ còn thi đấu. Còn lúc treo giày, đó là câu chuyện khác. Không giống các đồng nghiệp nam, những người nhận được hàng trăm nghìn euro mỗi tuần, các cầu thủ nữ hiếm khi bỏ túi con số khổng lồ như vậy.

– Thực tế mà cô vừa nói tạo ra một vòng tròn luẩn quẩn cho bóng đá nữ. Khi các cô gái không thể tập trung hoàn toàn cho sự nghiệp cầu thủ, mà phải làm những công việc khác, chất lượng chuyên môn và trình độ của bóng đá nữ không thể tốt lên?

– Đúng là như vậy. Như chúng ta đã trao đổi từ đầu, sự chênh lệch giữa bóng đá nam và nữ là không thể thu hẹp trong một sớm một chiều. Ở các nước có trình độ bóng đá thấp hơn, cơ hội và đãi ngộ cho các cầu thủ nữ còn khó khăn hơn.

Ví dụ, ở Singapore, có rất ít trận đấu chất lượng dành cho các bé gái. Điều này khiến cơ hội phát triển của bóng đá nữ quốc gia này không cao.

– Hiện tại, tuyển nữ Việt Nam nhận nhiều lời khen và cả những ưu đãi tài chính nhờ thành tích giành quyền dự World Cup 2023. Tuy nhiên, thu nhập trung bình của một nữ cầu thủ Việt Nam chỉ ở mức vài trăm USD/tháng. Con số quá ít ỏi?

– Đó là mức thu nhập không cao và rất khó để các nữ cầu thủ có thể tập trung hoàn toàn cho sự nghiệp trên sân cỏ. Tuy nhiên, họ có lẽ cũng hiểu sự thiệt thòi của bóng đá nữ so với đồng nghiệp nam. Đây là chuyện bình thường trên thế giới, chứ không riêng gì ở Việt Nam.